تجهیز کارگاه به مجموعه ای از فعالیت ها، اقدامات و بسیج امکاناتی گفته می شود که پیش نیاز شروع عملیات اجرایی یک پروژه بوده و یا در طول پروژه مورد نیاز خواهند بود. به فراخور ابعاد، موقعیت و شرایط پروژه، تجهیز کارگاه طیف وسیعی از فعالیت ها و اقدامات را شامل خواهد بود. احداث ابنیه، ساختمان و فضا ها مانند دفاتر اداری، تعمیرگاه، انبارهای سرپوشیده و روباز، سرویس های بهداشتی، اتاق های آزمایشگاه، اتاق دیزل ژنراتورها، خوابگاه، آشپزخانه، سالن غذاخوری و استراحتگاه، استقرار ماشین آلات و تجهیزات ائم از بچینگ پلانت، دستگاه های برش و خم میلگرد، استقرار انواع جرثقیل و تجهیزات باربرداری و سایر ماشین آلات مورد نیاز جهت انجام پروژه، استقرار زیر ساخت های مخابراتی، اینترت، شبکه، نرم افزا ها و دیتابیس های مورد نیاز، از جمله نرم افزای های انبارداری، مالی، اداری و منابع انسانی، نرم افزارهای اختصاصی جهت متره و برآورد، ثبت فعالیت های اجرایی و نرم افزارهایی کنترل پروژه و کنترل کیفیت همگی از جمله فعالیت های تجهیز کارگاه می باشند.
بسته به شرایط یک پروژه تجهیزکارگاه هر پروژه با پروژه دیگر متفاوت بوده و تابعی از موقعیت، سیاست های اجرایی
از دیدگاهی می توان تجهیزکارگاه را نوعی فعالیتی مستمر قلمداد نمود که با شروع پروژه آغاز و با خاتمه پروژه (برچیدن کارگاه) پایان می پذیرد. به طور معمول بخش بزرگی از تجهیزکارگاه در ابتدای پروژه انجام می شود. لیکن بخش هایی از تجهیز نیر به فراخور نیازمندی ها در طول پروژه انجام می پذیرد.
تجهیزکارگاه جهت دوران تجهیز کارگاه
تجهیز کارگاه شامل مجموعه ای از ابنیه، اماکن و تاسیساتی می باشد که در دوره اجرای یک پروژه جهت پشتیبانی از فعالیت های اجرایی پروژه مورد نیاز است. ابعاد تجهیز کارگاه ارتباط مستقیم با ابعاد پروژه دارد. بنا به وسعت پروژه، فرآیند تجهیز کارگاه می تواند محدود به استقرار چند دستگاه کانکس بوده و یا شامل ساخت مجموعه ای شامل دفاتر و ساختمان های اداری، کمپ های مسکونی، کارگاه های ساخت، احداث دستگاه های بچینگ پلانت، کارخانه های تولید آسفالت و ... باشد. در دوره تجهیز کارگاه می بایست امکانات و اماکن لازمی برای کارکنان درگیر تجهیز کارگاه فراهم شود. به عبارت دیگر هر تجهیزکارگاهی خود نیازمند تجهیز کارگاهی باشد. البته این تجهز کارگاه به طور حتم دارای ابعادی بسیار کوچکتر از ابعاد تجهیز کارگاه اصلی پروژه بوده و ماهیت اکثر فرآیند های آن یا کاملا موقت بوده و یا در راستای تجهیز کارگاه اصلی پروژه خواهد بود.
تحویل زمین تجهیز کارگاه
تعهد تامین زمین مورد نیاز جهت تجهیزکارگاه و یا بخشی از آن در قرارداد مشخص می شود. چنانچه تامین زمین در تعهد کارفرما باشد؛ حدود زمین تحویلی می بایست به طور دقیق در صورت جلسه تحویل زمین قید شده و بلامعارض بودن آن توسط کارفرما تائید شود. به عبارت دیگر کارفرما می بایست مسئولیت معارضین احتمالی را برعهده بگیرد تا عواقب هر گونه شکایت از سوی اشخاص حقیق و حقوقی و همچنین سازمان ها و نهادهای دولتی – از جمله سازمان منابع طبیعی، شهرداری و ... – متوجه پیمانکار نگردد.
چنانچه این زمین توسط کارفرما تامین نگردد، پیمانکار می بایست راساً در خصوص تامین زمین اقدام نماید. تامین زمین می تواند به صورت خرید و اجاره زمین انجام پذیرد. در هر دو حالت می بایست نسبت به کاربری زمین مورد نظر و امکان اخذ مجوزهای مورد نیاز جهت ساخت اماکن و تاسیسات تجهیزکارگاه از سازمان ها و نهادهای ذی ربط، توجه شود. در صورتی که اجاره زمین مد نظر باشد، می بایست کلیه ریسک های لازم که موجب تطویل پروژه اصلی می شود مورد بررسی قرار گرفته و طول اجاره زمین و یا بخشی از زمین را متناسب با این ریسک ها انتخاب نمود. چرا که انتخاب دوره کوتاه تر از دوره محتمل می تواند مالک زمین را در هنگام تمدید مدت زمان اجاره در موضع قدرت قرارداده تا بتواند نرخ اجاره را با میل خود تعین نماید.
حصار کشی و فنس
یکی از اولین امور در تجهیزکارگاه حصار کشی پیرامون زمین پروژه اصلی و محوطه تجهیز کارگاه است. حصار کشی می تواند به صورت فنس موقت، فنس دائم، دیوار کشی بلوکی، دیوار کشی بتنی و ... باشد/ در صورتی که حصارکشی پیرامن زمین پروژه اصلی جزء تعهدات پیمانکار باشد. ارجح است که از حصار کشی موقت اجتناب نموده و یکباره اقدام به حصار کشی دائمی نمود. حصار کشی دائم مطابق با جزئیات و نقشه های ابلاغی کارفرما صورت خواهد پذیرفت.
مرسوم ترین نوع حصار کشی موقت پیرامون زمین تجهیز کارگاه، فنسی کشی می باشد. سرعت و سهولت اجرای این نوع حصار از مزایای این روش است.جهت مشخص نمودن پارامترهای فنس مورد نظر باید به نکات زیر توجه نمود.
- چنانچه محوطه تعین شده برای تجهیزکارگاه درون فنس و یا دیوار اصلی سایتی باشد که تحت حراست و نگهبانی کارفرمای اصلی باشد، طبیعتا می توان در راستای صرفه جویی در هزینه ها پارامترهای امنیتی فنس را کاهش داد. از جمله حذف سیم خارداد و یا کاهش ارتفاع فنس
- آب های سطحی، حیوانات وحشی